http://www.porjarearntum.com
สร้างเว็บไซต์Engine by iGetWeb.com

 หน้าแรก

 บทความ

 เว็บบอร์ด

 รวมรูปภาพ

 ติดต่อเรา

สถิติ

เปิดเว็บ05/04/2009
อัพเดท06/09/2022
ผู้เข้าชม687,013
เปิดเพจ935,370

บริการ

หน้าแรก
บทความ
เว็บบอร์ด
รวมรูปภาพ
ติดต่อเรา

บทกลอนธรรมะ

จูงมือลูกเดิน

ระลึกได้และรู้ตัวหมายความว่าอย่างไร

รัตนะ ๓ หมายความว่าอย่างไร

อันตรายของภิกษุ สามเณร ผู้บวชใหม่ ๔ อย่าง

ความจริงอันประเสริฐที่ควรรู้ ๔ ประการ

ธรรมะอันทำให้งาม มี ๒ ประการ

ธรรมคุ้มครองโลก

เสียงเทศน์ทำใหม่ล่าสุด

วงล้อแห่งพระธรรมที่นำไปสู่ความเจริญ ๔ อย่าง

ทุจริต ๓ หมายความว่าอย่างไร

สุจริต ๓ หมายความว่าอย่างไร

วิธีที่พระพุทธเจ้าทรงสั่งสอน ๓ ประการ หมายความว่าอย่างไร

คุณของรัตนะ ๓ หมายความว่าอย่างไร

ท่านเป็นมนุษย์ปุถุชนประเภทใด

มูลเหตุของความโง่เขลา

มูลเหตุของความฉลาด

ท่านรู้จักตนเองว่ามีกิเลสหรือไม่ ต้องพิจารณาอย่างไร

ท่านรู้จักมนุษย์ ๔ ประเภทหรือยัง ?

คิดดี พูดดี ทำดี

ความสุข ความทุกข์ ความสบาย แตกต่างกันอย่างไร

คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ๘ ประการ

ฝึกสมาธิเพื่อให้จิตสงบและเกิดปัญญา

ศาสนาคืออะไร

ป่วยกาย ป่วยใจ หมายความว่าอย่างไร

คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ๘ ประการ (เนื้อหา)

ทำความดีเพื่ออะไร

คุณธรรม ๕ ประการ สนับสนุนความสำเร็จ

เกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป หมายความว่าอย่างไร

ศีล ในพระพุทธศาสนา ๒๒๗ ข้อ ภาคภาษาไทย อ่านแล้วเข้าใจง่าย

ปัจจัย ๔ รูปธรรม และ ปัจจัย ๔ นามธรรม

มนุษย์ เป็นโรค ๔ อย่าง บ้า ใบ้ บอด หนวก

ละอายต่อบาป เกรงกลัวต่อบาปหมายความว่าอย่างไร

ระวังจิต ระวังอารมณ์ หมายความว่าอย่างไร

สิ่งที่ไม่เป็นอนิจจัง สิ่งที่ไม่เป็นทุกขัง สิ่งที่ไม่เป็นอนัตตา มีจริงหรือไม่

จิตสงบ จิตว่าง แตกต่างกันอย่างไร

อยากรู้ อยากห็น อยากเป็น อยากไป หมายความว่าอย่างไร

มืดมามืดไป และสว่างมาสว่างไป หมายความว่าอย่างไร

สิ่งที่มีมาก ทำให้น้อยลง สิ่งที่มีอยู่ทำให้หมดไป

ความเห็นแก่ตัว กับการรักตัวเอง

ท่านพบเห็นเมืองพอแล้วหรือยัง

การทำความชั่วเพราะเหตุ ๔ ประการ

รู้จด รู้จำ รู้แจ้ง หมายความว่าอย่างไร

สวดมนต์เป็นยาทา ภาวนาเป็นยากิน ฟังธรรมเป็นยาฉีด จริงหรือ

ผู้ที่ไม่แต่งงาน จะตกนรก จริงหรือไม่

มนุษย์สมบัติ สวรรค์สมบัติ นิพพานสมบัติ

ก็ต้อง ก็ได้ ก็ดี หมายความว่าอย่างไร

บันใด ๘ ขั้นสำหรับผู้ปฏิบัติธรรมเพื่อความหลุดพ้น

งามทั้ง กาย วาจา ใจ

ผู้ที่ฝีกสมาธินาน ๆ ไม่เกิดปัญญาเพราะเหตุใด

คิดอย่างไรจึงไม่เกิดทุกข์

จิตใต้สำนึก

คุณธรรมพื้นฐาน ๘ ประการ

ทำใจ หมายความว่าอย่างไร

ประเพณีงานศพที่ถูกต้อง... เหตุใดจึงต้องเผาศพ...

ความเบื่อของปุถุชนกับความเบื่อของพระอริยะ

พระราชดำรัส คุณธรรม ๔ ประการ(เนื้อหา)

มีสิ่งใด สิ่งนั้นก็เสื่อม

บวชเพื่ออะไร

ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่วจริงหรือ

ทุกข์และวิธีปฏิบัติให้ถึงซึ่งความพ้นทุกข์

บุคคลที่หาได้ยาก ความกตัญญูกตเวที

การฝึกสมาธิเพื่อให้เห็นสิ่งต่าง ๆ ผิดหรือถูก...

ความหวัง

มืดมาสว่างไป สว่างมามืดไป หมายความว่าอย่างไร

ผู้ที่ขัดขวางการปฏิบัติธรรม มีโทษอย่างไร

แผ่นพับธรรมะ

ระวังจิต ระวังอารมณ์ หมายความว่าอย่างไร

 

๙)  ระวังจิต ระวังอารมณ์  ควรทำอย่างไร

คำว่า ระวัง หมายความว่า การคอยดูแล หรือเอาใจใส่ โดยไม่ประมาทหรือกันไว้ ไม่ให้เกิดอันตราย

คำว่า จิต หมายถึง ความรู้สึกนึกคิด

๑. ระวังจิต หมายถึง การระวังความคิดต่าง ๆ ที่เกิดจากสิ่งที่มากระทบ ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ เช่น เมื่อตา มองเห็นรูป เกิดความพอใจรักใคร่ในรูปนั้น ๆ นี่คือ ความหลงครอบงำจิต ต่อมาคิดอยากได้สิ่งนั้นมาเป็นของตน นี่คือความโลภ ครอบงำจิต แต่ถ้าไม่ได้สิ่งนั้นมาตามที่ต้องการ ก็จะเกิดความไม่พอใจ นี่คือความโกรธ ครอบงำจิต

            นี่เป็นลักษณะของจิตที่คิดตามอำนาจของกิเลส แม้กระทบเพียงอย่างเดียวก็เป็นทุกข์มากแล้ว สิ่งที่เกิดขึ้นประจำวัน ประจำเดือน ประจำปี ประจำชีวิต ของมนุษย์นั้น มีสิ่งที่มากระทบทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ตลอดเวลา ท่านลองพิจารณาดูซิว่า จะเกิดความทุกข์มากมายเพียงใด ด้วยเหตุนี้ พระผู้มีพระภาคเจ้าจึงทรงสอนให้ระวังจิต ไม่ให้ลุ่มหลงมัวเมา ตกเป็นทาสของกิเลส พระพุทธองค์ทรงสอนให้ใช้สติปัญญา พิจารณาสิ่งที่จิตคิดเสมอๆ ว่าจิตคิดสิ่งใดผิด หรือถูก ชั่วหรือดี เป็นโทษหรือเป็นประโยชน์  ถ้าจิตคิดชั่ว สติปัญญาก็จะคอยเตือนให้ระงับ ยับยั้งความคิดนั้น มิให้กาย วาจา ใจ ประกอบกรรมชั่วตาม ถ้าจิตคิดดีมีประโยชน์ สติปัญญาก็จะส่งเสริมให้กาย วาจา ใจ ประกอบกรรมดีนั้นต่อไป

            นี่คือ การระวังจิตไม่ให้ลุ่มหลงมัวเมา ตกเป็นทาสของกิเลส เพราะกิเลสทำให้จิตเศร้าหมอง ถ้าเรามีสติ มีปัญญา สามารถระวังจิตได้แล้ว จิตก็จะคลายทุกข์ ในที่สุด

            ๒. ระวังอารมณ์

            อารมณ์ หมายความว่า ความรู้สึกที่พอใจ ไม่พอใจ หรือเฉยๆ กับสิ่งที่มากระทบ

            ระวังอารมณ์ หมายความว่า ระวังความรู้สึก พอใจ ไม่พอใจ หรือเฉยๆ จากเรื่องที่จิตคิด ตามธรรมชาติของมนุษย์ เมื่อมีสิ่งใดมากระทบจิต จิตก็จะคิดตามอำนาจของกิเลส หรือปัญญา ที่จะทำให้เกิดอารมณ์ พอใจ หรือไม่พอใจขึ้น ขณะจิตอยู่ภายใต้อำนาจของกิเลส เป็นต้นว่า ได้ลาภ ยศ หรือทรัพย์สมบัติอื่นๆ ก็จะเกิดอารมณ์ ยึดมั่นถือมั่นว่า เป็นของตน มีความลุ่มหลงมัวเมา หวงแหน ถ้ามีใครมาแย่งชิงเอาไป ก็จะเกิดอารมณ์โกรธ อาฆาต พยาบาท ปองร้าย ถึงกับทำร้าย ทำลาย ชีวิตและทรัพย์สิน สมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงสอนให้มนุษย์ใช้สติ ปัญญา พิจารณาระวังอารมณ์ที่เกิดขึ้น เมื่ออารมณ์ร้ายเกิดขึ้นแล้ว ถ้าไม่สามารถระวังอารมณ์ได้ก็จะเกิดโทษ ดังที่กล่าวมาแล้ว ถ้าเรามีสติปัญญา พิจารณาระงับ ยับยั้งอารมณ์อันรุนแรงที่เกิดขึ้นได้ ย่อมจะไม่เกิดโทษต่อตนเอง และผู้อื่น ทั้งในปัจจุบัน และอนาคต

            เพราะฉะนั้น ลูกต้องระวังจิตให้คิดแต่สิ่งที่ดี มีประโยชน์ ในเมื่อจิตคิดดี กาย วาจา ก็จะประกอบกรรมดี ตามที่จิตคิด อารมณ์ก็จะดีตามไปด้วย ถ้าจิตคิดชั่ว กาย วาจา ก็จะประกอบกรรมชั่ว ดังที่เกิดขึ้นอยู่กับมนุษย์เราในปัจจุบันนี้    นี้คือ  การระวังจิตระวังอารมณ์

            อนึ่ง  เมื่อจิตไม่มีกิเลสครอบงำ  ไม่ว่าสิ่งใด ๆ จะมากระทบทาง  ตา หู จมูก ลิ้น กาย  ใจ  จิตก็จะไม่เกิดอารมณ์พอใจหรือไม่พอใจ  จิตจะมีอารมณ์เดียวคือ  อารมณ์อุเบกขา  วางเฉยไม่ดีใจและไม่เสียใจ    เพราะมีปัญญาที่รู้แจ้งเห็นจริงในสัจธรรม  ซึ่งเป็นคุณสมบัติของพระอรหันต์

 

 

 


บรรณานุกรม

 ๑)  นวโกวาท  ( ฉบับประชาชน )  สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณ   วโรรส  โรงพิมพ์  มหามกุฏราชวิทยาลัย  หน้า     วัดบวรนิเวศน์วิหาร  กรุงเทพฯ  พลอากาศเอก  หะริน  หงสกุล  ผู้พิมพ์      ผู้โฆษณา  .. ๒๕๔๓

 ๒)  พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน  พ.ศ. ๒๕๔๒  จัดพิมพ์โดย  บริษัท       นานมีบู๊คส์  พับลิเคชั่นส์  จำกัด  ๙๔๗ / ๑๕๘-๑๕๙  หมู่  ๑๒ ถนน บางนา-ตราด เขต     บางนา แขวงบางนา  กรุงเทพฯ (๑๐๒๖๐)  พ.ศ. ๒๕๔๖


view

 หน้าแรก

 บทความ

 เว็บบอร์ด

 รวมรูปภาพ

 ติดต่อเรา

view